Twoja wiadomość (kliknij tutaj):

Nowa ustawa o zbiórkach publicznych
 
1 kwietnia br. Prezydent Rzeczypospolitej Bronisław Komorowski podpisał nową ustawę o zbiórkach publicznych. Nowa ustawa ma ułatwić organizacjom pozarządowym zbieranie środków na prowadzoną działalność statutową. Pozwala na odejście w tym zakresie od dawno już zdezaktualizowanych zasad, tj. obowiązującej do tej pory ustawy o zbiórkach publicznych z 1933 roku.
Nowa ustawa wejdzie w życie po 3 miesiącach od opublikowania, czyli już w okresie wakacyjnym.
 
Jaki jest cel nowej ustawy?
Głównym celem nowej ustawy jest uproszczenie całej procedury związanej z organizacją zbiórek i uzyskiwaniem formalnej zgody na ich przeprowadzenie. Zmiany zaproponowane w ustawie dostosowują cały proces do nowej rzeczywistości, tj. narzędzi elektronicznych (Internet) i otwartego społeczeństwa obywatelskiego. 
 
Czym jest zbiórka publiczna? Co zbiórką publiczną nie jest?
Zbiórką publiczną jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze w miejscu publicznym na określony, zgodny z prawem cel pozostający w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.2), oraz na cele religijne.
Miejsca publiczne to miejsca ogólnodostępne, a w szczególności ulice, place, parki i cmentarze.
Zbiórką publiczną nie jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze:
-        na cele religijne, na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, naukową, oświatową i wychowawczą oraz na utrzymanie duchownych i członków zakonów, jeżeli odbywa się w obrębie terenów kościelnych, kaplic oraz w miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych w danej okolicy i w sposób tradycyjnie ustalony;
-        w drodze loterii pieniężnych i fantowych;
-        wśród grona osób znajomych osobiście przeprowadzających zbiórkę;
-        wśród młodzieży szkolnej na terenach szkolnych, odbywające się na podstawie pozwolenia władz szkolnych;
-        w ramach zbiórek koleżeńskich odbywających się w lokalu urzędu publicznego na podstawie pozwolenia kierownika urzędu lub innym zakładzie pracy.
 
Kto może przeprowadzić zbiórkę publiczną?
Zbiórkę może przeprowadzić tzw. organizator zbiórki, tj.:
-      organizacja pozarządowa w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (np. fundacja, stowarzyszenie);
-      podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (spółdzielnia socjalna);
-      komitet społeczny powołany w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej.
 
Co to jest komitet społeczny?
Dotychczas przepisy nie precyzowały tej kwestii. Zwyczajowo przyjmowano, że to grupa, zespół ludzi, którzy organizują się po to, aby zrealizować określony cel (6 osób).
Zgodnie z nową ustawą:
-      komitet społeczny powołują aktem założycielskim co najmniej 3 osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych oraz niekarane za popełnienie przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
-      akt założycielski zawiera w szczególności: określenie celu, w jakim komitet społeczny został powołany, dane osób powołujących komitet społeczny, adres do korespondencji, oświadczenie o niekaralności za przestępstwa.
Uwaga: oświadczenie o niekaralności za przestępstwa członkowie komitetu społecznego składają pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.
 
Czy można jednocześnie prowadzić więcej niż jedną zbiórkę?
Tak, w tym samym czasie organizator zbiórki może prowadzić więcej niż jedną zbiórkę publiczną.
 
Czy konieczne są identyfikatory dla osób przeprowadzających zbiórkę?
Organizator zbiórki zapewnia osobom przeprowadzającym zbiórkę publiczną identyfikatory zawierające imię i nazwisko osoby przeprowadzającej zbiórkę publiczną oraz w szczególności informacje o nazwie, celu zbiórki publicznej i jej organizatorze oraz numer zbiórki publicznej.
 
Jakie są obowiązki informacyjne organizatora zbiórki?
Zbiórka publiczna bez urzędowej zgody
Głównym przewidzianym w ustawie ułatwieniem jest uwarunkowanie organizacji zbiórki od poinformowania o takim zamiarze ministra właściwego do spraw administracji publicznej. W praktyce to obywatele, a nie urzędnicy będą decydować o tym, jaka akcja dobroczynna warta jest wsparcia – a w podjęciu decyzji, jaką akcję wesprzeć, pomoże im przejrzysty, ogólnopolski portal internetowy.

Rejestracja zbiórki – elektronicznie lub tradycyjnie
Zgłoszenia zbiórek publicznych (czyli zbiórek gotówki i darów rzeczowych w przestrzeni publicznej) będzie można dokonywać pocztą lub elektronicznie.
Do zgłoszenia elektronicznego będzie potrzebny podpis cyfrowy – ale nie trzeba się uciekać do płatnych narzędzi. Wystarczy bezpłatny podpis, tzw. profil zaufany ePUAP, którym zgłoszenie podpisze osoba upoważniona przez organizatora zbiórki do zgłoszenia jej w portalu. Do uzyskania profilu zaufanego wystarczy jedna wizyta w urzędzie.
Podmioty (organizacje) mogą zgłaszać informacje o planowanej zbiórce także drogą pocztową.
Portal dedykowany zbiórkom
Rejestracja zbiórki możliwa będzie na specjalnie do tego przeznaczonym portalu internetowym, gdzie podać należy czas, miejsce i nazwę organizatora oraz cel jej przeprowadzenia.
Dostępność wszystkich informacji na ogólnodostępnym portalu internetowym wprowadza przejrzystość całego procesu. Po wejściu przepisów w życie i uruchomieniu portalu każdy obywatel będzie mógł sprawdzić, czy dane podawane przez wolontariusza zbierającego środki zgadzają się z informacjami opublikowanym na rządowej witrynie.
W przypadku organizowanych w przestrzeni publicznej zbiórek w gotówce i darów wystarczy proste zgłoszenie na ogólnopolskim portalu, gdzie będą także publikowane sprawozdania ze zbiórek. Celem zgłoszenia i sprawozdania jest przedstawienie inicjatywy do oceny obywateli – a nie tylko urzędników.
Kto zamieszcza informację o zgłoszeniu zbiórki publicznej?
Informację o zgłoszeniu zbiórki publicznej zamieszcza na portalu zbiórek publicznych minister właściwy do spraw administracji publicznej, po zweryfikowaniu poprawności wypełnienia pól obowiązkowych zgłoszenia, w terminie:
-      3 dni roboczych od dnia otrzymania zgłoszenia w postaci elektronicznej albo
-      7 dni roboczych od dnia otrzymania zgłoszenia w postaci papierowej.

Czy za rejestrację zbiórki wnosi się opłatę?
Organizator nie ponosi kosztów z tytułu opłaty za rejestrację zbiórki publicznej. Nowa ustawa zniosła opłatę skarbową dla organizatorów zbiórek (dotychczasowa opłata wynosiła 84 zł od zbiórki) oraz kosztowny obowiązek publikacji sprawozdań w prasie.
 
Czy można odmówić zamieszczenia informacji o zgłoszeniu zbiórki publicznej?
Minister właściwy do spraw administracji publicznej odmawia, w drodze decyzji administracyjnej, zamieszczenia informacji o zgłoszeniu zbiórki publicznej na portalu zbiórek publicznych, gdy:
-      wskazany w zgłoszeniu cel zbiórki publicznej jest niezgodny z prawem lub wykracza poza sferę zadań publicznych, określonych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, albo nie jest celem religijnym, a w przypadku komitetu społecznego – również jest niezgodny z celem, w jakim komitet został powołany;
-      do dnia wpływu zgłoszenia zbiórki publicznej, sprawozdanie z poprzedniej zbiórki publicznej, nie zostało zamieszczone na portalu zbiórek publicznych, pomimo upływu terminu ustawowego.
Decyzja o odmowie zamieszczenia informacji o zgłoszeniu zbiórki publicznej na portalu zbiórek publicznych jest wydawana w terminie 3 dni roboczych dla zgłoszeń dokonanych w postaci elektronicznej i w terminie 7 dni roboczych dla zgłoszeń dokonanych w postaci papierowej.
 
Jakie są obowiązki organizatora po zakończeniu zbiórki publicznej?
Organizator zbiórki sporządza i doręcza ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej w celu zamieszczenia na portalu zbiórek publicznych sprawozdania:
-      z przeprowadzonej zbiórki publicznej, z podaniem wartości i rodzaju zebranych ofiar – w ciągu 30 dni od zakończenia zbiórki publicznej;
-      ze sposobu rozdysponowania zebranych ofiar.
Sprawozdania są zamieszczane na portalu zbiórek publicznych w postaci dokumentu elektronicznego, z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego nieodpłatnie przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Dopuszcza się również możliwość przesłania sprawozdania w postaci papierowej.
Uwaga: Informacja o zgłoszeniu zbiórki publicznej wraz ze sprawozdaniami jest dostępna na portalu zbiórek publicznych przez okres 10 lat, licząc od dnia upływu terminu przesłania ostatniego sprawozdania.
 
Co z innymi formami gromadzenia środków na cele społeczne?
Według nowej ustawy zbiórką publiczną jest tylko zbieranie darów w gotówce lub w naturze w miejscu publicznym. Za zbiórkę publiczną nie można więc uznać: loterii pieniężnych i fantowych czy SMS-ów charytatywnych.
Zbiórki elektroniczne – np. przez przelewy – można będzie prowadzić bez dodatkowych formalności. W tym wypadku przejrzystość i możliwość kontroli zapewniona jest dzięki technologii (przepływ pieniędzy jest rejestrowany). Dzięki ograniczeniu formalności przy takich formach zbierania na dobre cele, ułatwiony będzie rozwój takich form, jak crowdfunding.
 
Okres przejściowy
Nowa ustawa wejdzie w życie po 3 miesiącach od opublikowania. Decyzje o zbiórkach wydane przed wejściem w życie nowej ustawy (tj. przed lipcem 2014 r.) będą obowiązywały (te zbiórki będą rozliczane na starych zasadach).

Źródło:
http://mac.gov.pl/aktualnosci/prezydent-podpisal-ustawe-o-zbiorkach-publicznych
http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1726
 
Opracowała: Iwona Raszeja-Ossowska
www.witrynawiejska.org.pl
     


 

Oceń nasze strony